“TU” TRONG ĐẠO PHẬT THÍCH NỮ HẰNG NHƯ I.  “TU” LÀ GÌ? Chữ “tu” có nghĩa là “sửa đổi” hay “thay đổi”. Sửa chữa những hành vi bất thiện sai lầm để bản thân trở nên tốt đẹp và lương thiện hơn. Cái tốt đẹp và lương thiện ở đây dựa trên nền tảng đạo đức không tổn hại người, không tổn hại mình, không tổn hại cả đôi bên. Nếu vô tình hay cố ý phạm lỗi lầm gây phiền não cho một người nào đó, hay làm tổn thương bất cứ một con vật nào, người ấy cảm thấy hối hận và có hành động sửa sai bằng cách xin lỗi, bù đắp sự tổn thương cho nạn nhân và nguyện trong lòng sẽ không bao giờ tái phạm nữa. Hành động sửa sai tích cực này gọi là “tu”. Người sống ở đời mà giữ được tâm trong sạch, luôn có những hành động lời nói thiện lành, hiếu thảo với…

TRÍ TUỆ NHÂN TẠO (AI) DƯỚI LĂNG KÍNH DUYÊN KHỞI TRONG PHẬT GIÁO Để hiểu AI (trí tuệ nhân tạo) dưới lăng kính Duyên khởi trong Phật giáo, ta cần xem xét giáo lý Duyên khởi (Pratītyasamutpāda) – một nguyên lý cốt lõi của Phật giáo, nhấn mạnh rằng mọi hiện tượng đều phát sinh từ sự phụ thuộc lẫn nhau của các nhân và duyên, không có gì tồn tại độc lập hay tự bản chất. Dưới đây là phân tích cách AI có thể được nhìn nhận qua góc nhìn này: Dưới lăng kính Duyên khởi, ta thấy: Không có gì là ngẫu nhiên: Mọi sự việc xảy ra đều có lý do của nó, dù đôi khi ta không nhận ra. Một người thành công không phải do may mắn mà là kết quả của sự nỗ lực, kiên trì, cùng với các yếu tố khách quan…

AN – SIÊU BẤT NHỊ Quảng Tánh Khi cha mẹ qua đời chính là thời khắc mà chúng ta cảm nhận về sự mất mát rõ ràng nhất, dầu sinh diệt vẫn liên tục diễn ra quanh ta trong mỗi phút giây. Dĩ nhiên cảm xúc vỡ òa, mất mát trào dâng, đau thương ngút ngàn khi ly biệt xảy đến là lẽ thường của nhân thế. Ái biệt ly khổ! Thương kính cha mẹ càng nhiều thì niềm đau càng lớn, lo sầu càng khôn nguôi. Ai cũng có cha mẹ, và cuối cùng thì dẫu duyên nghiệp thế nào, con cái có trọn hiếu hay không thì cha mẹ cũng lần lượt ra đi như một quy luật lạnh lùng, nghiệt ngã. Vẫn biết biệt ly là chuyện không thể níu kéo, trì hoãn hay vãn hồi. Mỗi ngày nhìn xe tang qua phố với bao kẻ ‘mồ côi’ lũ…

CÁC MỐI TƯƠNG QUAN TỐT CỦA GIA ĐÌNH, XÃ HỘI – Thích Nguyên Siêu Tự bản chất của đạo Phật là cao siêu và giải thoát thế gian, nhưng sự cao siêu và giải thoát thế gian này không có nghĩa là ly khai thế gian để tự tồn. Theo quan điểm của một số người thì đạo Phật là xuất thế gian, nằm ngoài tầm tay của con người trong xã hội, và chẳng thể có một mối tương quan thiết thực đối với con người, đạo Phật không tham dự vào cuộc đời để nhận diện khổ đau và đoạn diệt khổ đau. Hoặc họ còn cho rằng giáo lý…

Giữ giới là lựa chọn tự do. Giới luật của Phật giáo có nghĩa là: “Anh đừng tự làm thương tổn mình, anh đừng tự làm hại mình”.       1. Tự do của lệ thuộc và tự do của hỗn loạn   Trong những tôn giáo độc thần, giới luật là những định luật vật lý và tâm lý được một Thượng Đế độc thần gài vào trong khi sáng tạo vũ trụ. Và vị Thượng Đế độc thần ấy ra lệnh cho con người – cũng do ngài tạo ra – phải tuân thủ những giới luật ấy, nếu không, trong ngày cánh chung hay tận thế,…

Nguồn gốc của Phật giáo Đại Thừa. Đại tháp Sanchi Hirakawa Akira Nguyên Hiệp dịch Thuật ngữ Mahāyāna thường được dịch là “Đại thừa” và thuật ngữ Hīnayāna là “Tiểu thừa”. Nghĩa gốc của tiền tố hīna trong thuật ngữ “Hīnayāna” là “bị loại bỏ”; nó cũng có nghĩa là “thứ yếu” hay “thấp kém”. Danh xưng “Hīnayāna” do đó là một thuật ngữ phản kháng được những hành giả Đại thừa sử dụng để chỉ Phật giáo Nikāya (Phật giáo Bộ phái). Không có nhóm Phật tử nào tự gọi mình là những người Hīnayāna. Không rõ có phải những Phật tử Đại thừa gọi toàn thể Phật giáo Nikāya…

Sự xung đột giữa Đại Thừa và Tiểu Thừa. Lê Sỹ Minh Tùng Khi Phật giáo Đại thừa xuất hiện thì tất cả những bộ phái không phải là Đại thừa đều được gọi chung là Tiểu thừa. Từ đó có sự tranh chấp, đôi co giữa hai bên. Bên Đại thừa tự hào cho rằng mình là cỗ xe lớn có thể chở được nhiều người cùng đến chổ giải thoát trong khi Tiểu thừa là cổ xe quá nhỏ không thể chở được ai, giỏi lắm là chỉ được một vài người. Chưa hết, kinh điển Đại thừa dùng danh từ “tiêu nha bại chủng” nghĩa là những hạt giống chết, hạt giống thối nát chỉ làm thối những hạt giống tốt của đạo Phật để gọi người Tiểu thừa, đặc biệt những vị A la hán định tánh là những…

VÔ MINH Vô minh là gì ? Ngày nay chúng ta đều biết rằng mỗi loài kinh nghiệm một đối tượng thành khác nhau vì các giác quan và hệ thần kinh được cấu tạo theo kiểu khác nhau. Hơn thế nữa, mỗi cá nhân trong loài người lại cảm nghiệm theo một lối khác nhau, tùy theo những kỷ niệm đã qua và những xúc cảm riêng tham, sân, si, kiêu căng, đố kỵ, nghi ngờ, sợ sệt… Đây là nguyên nhân tạo ra sự không khách quan, tạo ra vô vàn khác biệt chủ quan trong cảm nhận đời sống của mỗi người. Nhưng đây chỉ mới là…

THIỀN TÔNG VÀ KINH VIÊN GIÁC – Tâm Thái Những ai mới bước chân vào cửa Thiền tông đôi khi thường bỡ ngỡ vì thấy pháp tu này có nhiều điểm có vẻ khác biệt so với các tông phái khác trong đạo Phật. Để giúp cho những người muốn tìm hiểu Thiền tông so với kinh điển có gì khác biệt nên cần đem so sánh pháp tu của Thiền tông với các lời Phật dạy ghi trong kinh điển, để thấy rõ các tổ đã y cứ vào kinh điển để thấu nghĩa lời Phật dạy mà thấy rõ con đường tu hành để đạt được mục đích tối cao của đạo Phật là đến chỗ giác ngộ.   Pháp tu của Thiền tông Thiền tông đã được đức Phật Thích Ca truyền cho Tổ Ca Diếp tại hội Linh Sơn. Từ Tổ Ca Diếp, tức Sơ Tổ, Thiền tông được nối tiếp truyền…

Bình đẳng sinh tử. Chúng ta có cuộc sống khác nhau trên những giai tầng xã hội, cung bậc tình cảm, cảnh giới tâm linh. Danh vọng hay vô danh, chức quyền hay thường dân, sung túc hay đói nghèo, khỏe mạnh hay yếu đuối… cũng có thể trắng tay, đoản mạng, đói khát, hãi hùng dưới sự tàn phá khủng khiếp của thiên tai. Cuộc sống không đơn giản như bộ hành trên con đường bằng phẳng hướng về tương lai — với những mộng ước hay lý tưởng được hướng dẫn bởi kẻ khác, hoặc được vẽ ra từ một sự va chạm thực tế nào đó trong…