Người có trái tim mạnh mẽ làm mọi việc đều nghe theo thiên mệnh 

Người có trái tim mạnh mẽ thể hiện ở lòng can đảm đối diện với sự thật, có thể dốc hết sức vượt qua khó khăn, nhưng lại vì hiểu thiên mệnh mà biết điều chỉnh bản thân.

Trong ‘Luận ngữ – Nghiêu viết’ có nói: “Người không hiểu thiên mệnh, không phải là quân tử”. Thiên mệnh – vô luận là chủ trương xuất thế của Đạo gia hay sự nhấn mạnh nhập thế của Nho gia, cả hai gia này đều không hẹn mà cùng gặp ở việc tôn sùng nội hàm của thiên mệnh là tuyệt học chí cao. Câu cửa miệng mà Khổng Tử từng nói là “50 biết thiên mệnh”. Ý tứ là, một người sống đến 50 tuổi đã trải qua đủ loại vui buồn, biết được cái gì nên và không nên làm, đồng thời khuyên bảo người khác thuận theo thiên mệnh mà hành, đừng mạo hiểm cưỡng cầu.

‘Trung Dung – chương 14’ viết: “Quân tử thuộc dị dĩ sĩ mệnh, tiểu nhân hành hiểm dĩ nghiêu hãnh”, ý tứ là: người quân tử có thể thành tựu đại sự, đa phần đều lựa chọn an phận với địa vị khiêm tốn, chờ đợi thiên mệnh, còn kẻ tiểu nhân lại mạo hiểm tìm kiếm những món lợi bất chính, cuối cùng chẳng được gì. Lý do chính khiến con người cảm thấy sợ hãi trước khó khăn là bởi họ vẫn có những ham muốn và sợ mất đi những gì vốn có. Khổng Tử cũng chỉ ra cách giúp một người trừ bỏ ham muốn và nỗi sợ hãi là học cách “làm mọi việc tuân theo thiên mệnh”.

Vậy người làm việc tuân theo thiên mệnh biểu hiện như thế nào? Chính là người đó mặc dù làm việc rất chăm chỉ nhưng không truy cầu thành quả, làm việc chăm chỉ đến quên ăn nhưng lại biết xem nhẹ vinh nhục từ lâu, hiểu được đến mức này sẽ thấy điều tuyệt diệu của thế giới.

Người có trái tim mạnh mẽ biết chờ đợi thời cơ sau khi tuân theo thiên mệnh

Người xưa tổng kết sự thành công hay thất bại của một người tập trung ở 3 điểm: “Thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, mà thiên thời luôn đặt ở vị trí đầu tiên.

Người có trái tim mạnh mẽ thường là người có mong muốn đi xa, sở dĩ anh ta có thể chịu đựng sự im lặng nhất thời, chủ yếu là vì anh ta tin rằng đến thời điểm thích hợp thì tương lai tươi sáng sẽ xuất hiện. Nguyên nhân Kim Nhân Kiệt viết khúc “Truy Hàn Tín” là bởi: “Thời vận tương lai tướng quân chớ cười, Thái Công cũng từng là người câu cá”. Trước khi trở thành khai quốc công thần của nước Tề, Khương Thái Công từng là người câu cá bên sông chờ thời.

Chỉ tiếc là thời cơ sẽ không đến trong một sớm một chiều. Do vậy, nhiều người vì chờ đợi quá lâu mà mất đi sự kiên trì, bởi vì trong quá trình chờ đợi đó họ lo được lo mất, sợ này sợ nọ. Trong ‘Luận ngữ – Tử Hãn’ có viết: Khổng Tử có nói một câu nổi tiếng: “Tuế hàn, nhiên hậu tri tùng bách chi hậu điêu dã”, tạm dịch: “Năm băng giá mới biết sự héo tàn của tùng bách”. Lời nói của ông nhằm nhắc nhở mọi người rằng, thường thường đúng vào những tháng năm khó khăn nhất, một người vẫn kiên trì vượt qua đi đến cuối cùng, lúc này mới biết ai là kẻ mạnh.

Căn nguyên của nội tâm mạnh mẽ nằm ở chỗ tin vào năng lực của chính mình, và tất nhiên điều này không nằm ngoài việc đối đãi với sự việc cần kiên trì nhẫn nại chờ đợi thời cơ.

Người có trái tim mạnh mẽ có trạng thái tâm hồn nhẹ nhàng sau khi hiểu được thời vận

Năm đó, Phạm Trọng Yêm đã để lại một câu nổi tiếng trong ‘Nhạc Dương lâu ký’ như thế này: “Đừng vì ngoại vật mà vui, đừng vì bản thân mà buồn”. Mọi người có thể không biết, lúc viết nên câu này, ông đang sống ở những năm tháng khốn cùng nhất – Bị cách chức đến Đặng Châu – Hà Nam. 8 chữ ông để lại lại khiến người đời nhìn không ra sự khốn đốn của ông, ngược lại, nó lại cho thấy ông là một người có trái tim vô cùng mạnh mẽ.

Các học giả Thánh hiền Trung Quốc trong lịch sử đều được gọi là người có trái tim mạnh mẽ, tấm lòng rộng mở, tâm hồn nằm ngoài thế tục. Từ Trang Tử thời Xuân Thu Chiến Quốc đến Đào Tiềm thời Ngụy Tấn, rồi Tô Thức và Bạch Cư Dị thời Đường Tống, đến gần đây có Hồ Thích, cuộc đời của họ đều ít nhiều trải qua những năm tháng thăng trầm, nhưng với tinh thần “Đừng vì ngoại vật mà vui, đừng vì bản thân mà buồn” đã giúp họ thắp nên ngọn nến sáng bừng vào cho tới cuối cuộc đời.

Tâm nằm ngoài cảnh là Nho gia khởi xướng, là trạng thái tiêu dao mà Đạo gia nói đến, là trạng thái “không” mà Phật gia đàm đạo, chính là thể hiện trình độ tu luyện thâm sâu, càng là cảnh giới cao nhất của một người có thể chiến thắng hết thảy nghịch cảnh nơi thế gian.

Con người sống trên đời, không thể khẩn cầu cho mọi việc đều thuận buồm xuôi gió, xuôi chèo mát mái trên mọi nẻo đường. Khi kiệt sức bước giữa chông gai, nếu có thể nhớ tới lời này của Khổng Tử: “Trái tim mạnh mẽ chân chính, không phải thể hiện ở sự dũng mãnh vượt qua tình huống khốn khó mà là sự dũng mãnh khi lâm đại nạn không sợ hãi của bậc Thánh nhân”. Đây có lẽ là phương thuốc mà Khổng Tử nhọc lòng điều chế để giúp trái tim của một người trở nên mạnh mẽ.

Theo Vision Times
San San biên dịch