Phật Thích Ca Mâu Ni là người sáng lập ra đạo Phật.

Ngài được xác nhận là có thật trong lịch sử: là hoàng tử Tất Đạt Đa Cồ Đàm của vương quốc Thích Ca – thuộc Ấn Độ ngày nay, sinh vào khoảng năm 624 TCN.

Sau khi nhìn thấy cảnh khổ đau của những người già, bệnh tật và qua đời cùng vẻ ung dung thanh thản của 1 vị tu sĩ, thái tử Tất Đạt Đa phát tâm rời khỏi hoàng cung, tu học Phật quả.

 

Phật Thích Ca là giáo chủ cõi Ta bà (đau khổ) – là thế giới mà chúng ta đang sống.

 

Phật A Di Đà là vị Phật được tôn thờ nhiều nhất trong Phật giáo Đại thừa.

Tên của Ngài nghĩa là Vô Lượng Thọ – nghĩa là thọ mệnh vô lượng và Vô Lượng Quang – ánh sáng vô lượng.

 

Phật A Di Đà cai quản cõi Cực Lạc (an vui) ở phương Tây. Ngài có nhân duyên hóa độ chúng sinh ở thế giới Tà ba này.

 

Hình dáng đặc trưng: Phật A Di Đà trên đầu có các cụm tóc xoắn ốc, mắt nhìn xuống, miệng thoáng nụ cười cảm thông cứu độ, khoác trên người áo cà sa màu đỏ (tượng trưng cho màu mặt trời lặn phương Tây), áo có thể khoát vuông ở cổ, trước ngực có chữ “vạn”.

Tư thế tay: Phật A Di Đà có thể trong tư thế đứng, tay làm ấn giáo hóa – tức là tay mặt đưa ngang vai, chỉ lên, tay trái đưa ngang bụng, chỉ xuống, hai lòng bàn tay hướng về phía trước; trong mỗi tay, ngón trỏ và ngón cái chạm nhau làm thành vòng tròn.

 

Đây là tượng Ushiku Daibatsu ở Nhật Bản. Bức tượng mô tả Phật A Di Đà đang làm ấn giáo hóa, sẵn sàng cứu giúp chúng sinh đang trong bể khổ.

 

Phật A Di Đà cũng có thể ngồi kiết già trên tòa sen, tay bắt ấn thiền (tay để ngang bụng, lưng bàn tay phải nằm chồng lên lòng bàn tay trái, hai ngón cái chạm nhau). Trên tay Phật có thể giữ một cái bát, là dấu hiệu cho giáo chủ.

 

Phật A Di Đà trong tư thế ngồi kiết già trên tòa sen, tay bắt ấn thiền.

 

Một dạng khác của ấn thiền ở tượng Phật A Di Đà là các ngón tay giữa, ngón đeo nhẫn và ngón út của hai bàn tay nằm lên nhau, ngón cái và ngón trỏ mỗi tay tạo thành hai vòng tròn chạm nhau.

Vì thế, ấn này còn gọi là Ấn thiền A Di Đà.

 

Ấn thiền A Di Đà ở tượng Kamakura Daibutsu tại Nhật Bản.

 

Nhân vật đi kèm: Phật A Di Đà thường được minh họa cùng hai vị Bồ Tát là Quán Thế Âm (bên trái, cầm cành dương và bình nước cam lộ) và Đại Thế Chí (bên phải, cầm bông sen xanh).

 

Phật A Di Đà và hai vị bồ tát.

 

Hình dáng đặc trưng: Tóc Phật Thích Ca có thể búi tó hoặc có các cụm xoắn ốc. Phật Thích Ca mặc áo cà sa hoặc áo choàng qua cổ màu vàng hoặc nâu, nếu có hở ngực thì trước ngực không có chữ “vạn”.

Phật có thể ngồi trên tòa sen, nhục kế trên đỉnh đầu, đôi mắt mở ba phần tư.

Tư thế tay: Tay tượng Phật Thích Ca có thể xếp ngay ngắn trên đùi, hai bàn tay bắt ấn thiền, ấn chuyển pháp luân hoặc ấn kim cương hiệp chưởng…

Phật cũng có thể cầm một chiếc bát màu đen hoặc xanh đen, dấu hiệu cho giáo chủ.

 

Tay Phật Thích Ca ở ấn xúc địa – tay trái hướng lên, đặt ngang bụng, tay mặt chỉ xuống, lưng tay mặt xoay tới trước. Trên tay trái của Phật là một chiếc bát.

 

 

Tượng Phật Thích Ca Mâu Ni thủ ấn vô úy – tay mặt đặt ngang tầm vai, các ngón tay hướng về phía trước.

 

 

Tay Phật Thích Ca trong tượng này đang làm ấn chuyển pháp luân, tức là tay trái hướng vào thân, tay mặt hướng ra; trong mỗi tay, ngón trỏ và ngón cái chạm nhau thành vòng tròn, hai vòng tròn đó chạm nhau.

 

 

Phật Thích Ca thủ ấn kim hiệp chưởng, với đầu ngón tay của hai bàn tay chắp vào nhau, biểu hiện cho tín tâm bất động, vững chắc như kim cương.

 

Các nhân vật đi kèm: Phật Thích Ca Mầu Ni có thể được minh họa cùng hai vị tôn giả là Ca Diếp (vẻ mặt già, bên trái) và A Nan Đà (vẻ mặt trẻ, bên phải).

Đây là hai đại đệ tử của Phật Thích Ca khi ngài còn ở thế gian.

 

Tượng Phật Thích Ca cùng 2 vị tỳ kheo.

 

Ngoài ra còn có tôn tượng và tranh vẽ Phật Thích Ca sơ sinh – một tay chỉ thiên, một tay chỉ địa; và Phật Thích Ca nhập diệt – nằm nghiêng mình sang phải.

 

Tranh vẽ Phật Thích Ca sơ sinh.

 

 

Tượng Phật Thích Ca nhập diệt (bên dưới).