-
Vì sao gọi tháng Chạp gọi là tháng củ mật?
Vì sao gọi tháng Chạp gọi là tháng củ mật? Rất nhiều người vẫn chưa biết vì sao tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng củ mật, củ mật có phải là một loại củ nào đó ăn được hay không… Người Việt Nam có nhiều cách gọi dành cho tháng cuối cùng của năm Âm lịch: Tháng 12 âm, tháng Chạp, tháng củ mật. Tháng củ mật là gì? Có phải là một loại củ như khoai, sắn… hay không? Thật ra, “củ mật” không phải tên một loại củ mà là từ Hán Việt có nghĩa là kiểm soát cẩn thận. Trong đó, “củ” có nghĩa xem…
-
Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” mang ý nghĩa lịch sử, giá trị thời đại
Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” mang ý nghĩa lịch sử, giá trị thời đại. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc ta, Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” tháng 12-1972 là biểu tượng chiến thắng của ý chí, bản lĩnh, trí tuệ và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Một chiến thắng có ý nghĩa lịch sử, tạo ra bước ngoặt chính trị, làm thay đổi căn bản cục diện của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, buộc chính quyền Mỹ phải ký hiệp định Paris “Chấm dứt chiến tranh,…
-
BÁT NHÃ QUÁN CHIẾU Nguyễn Thế Đăng
BÁT NHÃ QUÁN CHIẾU Nguyễn Thế Đăng Nói đến Bát-nhã (Trí huệ), các luận thường phân làm ba: Bát-nhã văn tự, Bát-nhã quán chiếu, và Bát-nhã thật tướng. Bát-nhã văn tự là sự nghiên cứu ở cấp độ ý thức những bản văn của hệ thống Kinh Bát-nhã. Sự nghiên cứu này chưa đủ để đi vào Bát-nhã, phải thực hành Bát-nhã. Bát-nhã quán chiếu là sự thực hành Bát-nhã để đạt đến thật tướng của Bát-nhã, tức là tánh Không. Chân lý, hay thực tại, đối với người Hy Lạp cổ là aletheia, lột bỏ sự che đậy, vén màn. Nhưng chân lý hay thực tại thì không tự che đậy, không phủ màn. Sơ tổ Vô Ngôn Thông đã nói về chân lý hay thực tại: “Không từng che dấu”, và “Khắp tất cả chỗ”. Thế thì sự che đậy, phủ màn này là do chúng ta. Chính chúng ta tự bịt…
-
BIỆN CHỨNG BÁT NHÃ VÀ LONG THỌ Tác Giả: Vũ Thế Ngọc
BIỆN CHỨNG BÁT NHÃ VÀ LONG THỌ Tác Giả: Vũ Thế Ngọc Khi nghiên cứu về kinh Kim Cương năng đoạn bát nhã ba la mật (Vajracchedika-prajnaparamita) với so sánh cả năm bản Hán dịch từ La Thập đến Huyền Trang với tồn bản Sanskrit[1], tôi có viết một chương về “Biện chứng bát nhã”, trong có đề cập đến Long Thọ. Sau đó lại hướng dẫn đại đức J.J Lai viết luận án so sánh về hai chú giải Trung Luận (Mulamadhyamakakarika) của Nguyệt Xứng (theo tồn bản Tây Tạng) và của Thanh Mục (qua bản Hán dịch của La Thập), tôi nghĩ mình phải viết thêm về Long Thọ. Vì vậy, tiểu luận nhỏ Biện chứng pháp bát nhã và Long Thọ này thành hình và dự định sẽ xuất bản cùng với Nghiên cứu về Trung Luận khi có cơ duyên. Phần sau đây là phần giới thiệu về biện chứng bát nhã, các phần sau về Long Thọ sẽ xin được giới…
-
BIỆN CHỨNG LONG THỌ Tác Giả: Vũ Thế Ngọc
BIỆN CHỨNG LONG THỌ Tác Giả: Vũ Thế Ngọc Long Thọ (Nagarjuna) không phải chỉ là tổ của tông Trung Quán (Madhyamika)[1] mà ngài còn được coi là vị Phật thứ hai sau đức Thế Tôn trong lịch sử phát triển Phật giáo. Trong các thần tượng bồ tát chỉ có duy nhất tượng của ngài được tạc vẽ với nhục kế (usnisa), vốn là một tướng tượng trưng cho trí tuệ viên mãn như hình tượng đức Phật chúng ta thường thấy. Truyền thống Bắc tông suy tôn ngài là người thành lập Phật giáo Đại thừa không phải vì truyền thuyết nói rằng ngài là người đã mang kinh điển Đại thừa từ long cung về phổ biến mà vì ảnh hưởng thật sự của ngài trong các tông phái Đại thừa. Tám tông môn Phật giáo lớn từ Thiền đến Mật của Trung Hoa, Triều Tiên và Nhật Bản đều nhận ngài là tổ sư của mình. Ở nhiều nước…
-
Bàn Về Chữ Không Trong Phật Giáo Nguyên Thủy
Bàn Về Chữ Không Trong Phật Giáo Nguyên Thủy Chúng ta thấy thời Phật giáo Nguyên thủy đã đề cập đến vấn đề “không” một cách rất thâm thúy, với các tầng bậc ý nghĩa giá trị, phục vụ cho đời sống tu tập của hai bộ đại tăng. Tuy nhiên, khái niệm không này không chỉ dừng lại ở thời kỳ Phật giáo Nguyên thủy, mà đến thời kỳ Bộ phái, tư tưởng này cũng được đem ra bàn luận, mổ xẻ và có lẽ đỉnh cao của khái niệm không, chính là thời kỳ của Phật giáo Đại thừa. I. ĐẶT VẤN ĐỀ “Như tuyết rơi trên sa mạc, tan rất nhanh sau đó và chẳng lưu lại dấu vết nào”. Trạng thái tuyết rơi, tan nhanh sau đó và không lưu lại dấu vết nào là một ám…
-
BẢN-THỂ-CỦA-PHẬT Daisetz Teitaro Suzuki (Hoang Phong chuyển ngữ)
BẢN-THỂ-CỦA-PHẬT Daisetz Teitaro Suzuki (Hoang Phong chuyển ngữ) Lời giới thiệu của người dịch: Bản-thể-của-Phật còn gọi là Như Lai Tạng, Phật Tính, Pháp Giới, Chân Như… (tiếng Phạn là Tathagatagarbha), là một khái niệm quan trọng của Đại Thừa Phật Giáo. Tathagatagarbha được ghép từ hai chữ Tathagata và garbha: Tathagata có nghĩa là như thế, Đức Phật thường tự xưng mình chỉ là như thế, hiện ra nơi đây là như thế, dịch ra tiếng Hán là Như Lai; chữ garbha có nghĩa từ chương là “nguyên nhân” hay “bên trong” (của một thứ gì đó)…, tiếng Hán dịch là chủng tử. Vậy Tathagatagharba hay Bản-thể-của-Phật mang một ý nghĩa như thế nào trong Phật Giáo? Dưới đây là một bài viết ngắn của thiền…
-
“KHÔNG” CÓ Ý NGHĨA GÌ? Cao Huy Hóa
“KHÔNG” CÓ Ý NGHĨA GÌ? Cao Huy Hóa Trong ngôn ngữ thường tình, từ “không” thuộc loại từ được nói và viết nhiều nhất, thường được dùng như: không là, không có, không phải, không làm, không nghĩ, không thích… đối lập với: là, có, phải, làm, nghĩ, thích… “Không” cũng có nghĩa “không có gì”, là rỗng. Dầu ý nghĩa như thế nào thì “không” đều đề cập đến thực thể, đến “có”, vì sự vật hay hiện tượng dầu có hay không có đó, thì vẫn động đến căn mắt và các căn khác. Nhưng khi dùng từ “không” trong triết lý Phật giáo thì ý nghĩa vượt quá ngôn ngữ thường tình và chắc chắn trở nên khó hiểu, mông lung, khó tưởng tượng đối với mọi người, kể…
-
SẮC ĐỘ TRONG HỘI HỌA
SẮC ĐỘ TRONG HỘI HỌA Sắc độ trong hội họa * Những từ liên quan đến sắc độ: – Bóng tối, sắc thái, tạo bóng: Là sắc độ tối hơn trên bề mặt của một vật tạo ra cái ảo ảnh là một phần của nó bị xoay đi hoặc bị khuất khỏi nguồn sáng. – Không gian cạn: Là ảo ảnh của một chiều sâu bị giới hạn. Với không gian cạn thì hình ảnh chỉ lùi ra sau đôi chút từ mặt tranh. – Khuynh hướng tăm tối: Là kỹ thuật hội họa phóng đại hoặc nhấn mạnh những hiệu quả của chiaroscuro. Những lượng lớn sắc độ tối được đặt gần những vùng…
-
BỐ CỤC KHÔNG GIAN
BỐ CỤC KHÔNG GIAN Bố cục không gian 1. Bố cục không gian là gì? – Bố cục không gian là sự hoạch định của chủ thể sáng tạo (họa sỹ, nhà thiết kế, nhà trang trí, kiến trúc sư) về việc phân bố không gian vật lý (trên mặt phẳng hai chiều, trên hình khối ba chiều, trong không gian môi trường sống) dựa trên sự cân nhắc, tính toán trên tổng không gian (vật lý) dùng để thể hiện tác phẩm, sản phẩm (mỹ thuật ứng dụng, mỹ thuật công nghiệp) làm sao cho sự tương quan về diện tích phẳng, về hình khối, về không gian sống…